माईक्रो फाईनाईन्स बिरोधी अभियान्ता दुर्गा प्रसाई पक्राउ, अब कस्तो होला माईक्रो फाईनाईन्स सेक्टरको भबिष्य ?

एक पक्षियरुपमा आन्दोलन गर्दै गर्दा माईक्रो फाईनाईन्स संस्थाका लगानीकर्ताले चै लगानीको सुरक्षा र प्रतिफलको बिषयमा उनले उच्चारण् नै गरेनन् । जुन संस्थाहरुले सर्बसाधारण लगानीकर्ता, निक्षेपकर्ता र आम जनताको निक्षेप रहेको बैंकबाट लोन सापटि गरि बिनाधितो बिपन्न सर्बसाधारणलाई ऋण प्रबाह गरेको बिषयलाई नै गौण राखि बिना धितो ऋण प्रबाह गर्नु भनेको लुट्नु हो भन्ने भाष्य निर्माण गरे । जस्ले यो सेक्टरमा नकारात्मक हल्ला फैलियो र अर्थतन्त्रको एउटा सेक्टर नै धर्मरायो जसले अर्थतन्त्रमा एउटा गंम्भिर समस्या पैदा गरि दियो । हाल त्यसको असर अर्थातन्त्र र माईक्रो फाईनाईन्स सेक्टरले नै भोगीरहेको छ । धेरैको रोजगारीका साथै लघुउध्यमशिलतामा नै गंम्भिर असर परेको छ ।

बाणिज्य बैंकहरुले १७/१८ प्रतिशतसम्म ब्याज लिदा माईक्रो फाईनाईन्सले बिनाधितो ऋण १५ प्रतिशत भन्दा माथि राष्ट्र बैंकले तोकेको नियम अनुरुप खुम्चिएर बैंकबाट लिएको सापटि ऋिण सस्तोमा बिनाधितो बिपन्न बर्गमा ऋण प्रबाह गर्नु परेको थियो । जसले गर्दा संस्थाहरु मुनाफामा जान सकिरहेका थिएन्न भने । दुर्गा प्रसाईको अभियानले गर्दा बिना धितोऋण पनि पुरै मिनाहा हुनुपर्छ भनेर ऋणिहरु दुर्गा प्रसाईको अभियानको पछिडा आफ्नो काम धन्दा छोडेर लागेका थिए । जब उनले आफ्नो मेडिकल कलेज त्यहि आन्दोलनको बलमा संञ्चालनमा ल्याए त्यस पछि यो आन्दोलनको रापताप सेलाउँदै गयो र ऋणिहरु माईक्रो फाईनाईन्सको कार्यलयको संम्पर्कमा आउन थाले । हामिलाई जरिबाना मिनाहा गरिदिनुस हामि साँवा र किस्ता कमाएर तिर्छाै भन्ने स्थितिको सृजना भयो । त्यसको सकारात्मक फल स्वरुप बिगत आर्थिक बर्षको सोही अबधिको तुलनामा यस आर्थिक बर्षको चौथो त्रैमासको माईक्रो फाईनाईन्स सेक्टरको बित्तिय बिबरणमा उलेख्य सुधार भएको रिपोटहरु प्रकासित भए । अबका दिनमा दुर्गा प्रसाईका यस्ता खालका गतिबिधिमा रोक लाग्ने र स्वतन्त्ररुपले व्यवसायीहरुले ब्यबसाय गर्न पाउने हुनाले पनि अझ झनै धेरै सुधार भएर आउने अपेक्षा गर्न सकिन्छ । जसले समग्र अर्थतन्त्रलाई नै चलायमान गराउन सहयोग पुग्ने छ । जसकारण बिगत बर्षमा माईक्रो फाईनाईन्सबाट ऋणलिने ऋणिहरुलाई माईक्रोका कर्मचारीहरुले खोजेर पनि भेट गर्न मुस्किल पर्थाे भने अहिले ऋणिहरु माईक्रोको अफिसमै आएर हामीले लिएको ऋणको साँवा ब्याजको किस्ता क्रमश सँग तिर्छाै तर जरिवाना शुल्क लाउन दिनु भएन । हामिलाई गरिखानि बाताबरण बनाईदिनुस भन्दै आईरहेको माईक्रो फाईनाईन्स कंम्पनीका संञ्चालकहरुको भनाई छ ।

बिगतमा किस्ता उठाउन गाउँमा छिर्ने नसक्ने बाताबरण थियो । तर, अहिले माहोल परिबर्तन भएको छ । गाँउ गाउँमा पुरानै माहोल फर्किदै छ । किस्ता उठिरेको छ भने नयाँ ऋण प्रबाह पनि ऋणिको बिगतको इतिहास हेरेर नयाँ लोन प्रबाह भैरको छ । राष्ट्र बैंकले एक ब्यक्ति, एक लघुवित्त वा एक बित्तिय संस्थालाई संसोधन गरिदिनाले पनि अझ सहज बाताबरण सृजना भएको संञ्चालकहरुको भनाई छ । जसको प्रभाब अब आउने प्रथम त्रैमासिक रिपोटमा देखिने संञ्चालकहरुको भनाई छ । यसले पनि माईक्रो फाईनाईन्स सेक्टरको स्थितिमा ब्यापक सुधार भएको बुझ्न सकिन्छ भने राष्ट्र बैंकले पनि माईक्रो फाईनाईन्स सेक्टरलाई बिस्तारै क्रमिकरुपमा बिगतमा लिईएका कडा नीतिहरु परिमार्जन गर्दै नीतिगत सुधार गर्दै सहज बाताबरणको सृजना गर्ने नीति लिएको देखिन्छ ।